KCK "Сайдам"

Үгүлээт нэһилиэгэр норуоттан тахсыбыт үөрэхтээх, нэһилиэк олоҕун туругуруутугар сыралаахтык үлэлээбит дьоннордоох. Үөрэҕириигэ, культураҕа, тыа хаһаайыстыбатыгар, онтон да атын хайысхаларга үлэлээбит дьоннорбутунан киэн туттабыт. Кинилэр тустарынан кинигэлэр сурулуннулар. Эдэр көлүөнэ, кинилэр олорон ааспыт олохторун билэллэригэр, сырдатар кинигэлэринэн буолаллар.

Аҕа саастаах көлуонэ биир билэр,нэһилиэк сайдыытыгар бэйэтин сэмэй кылаатын киллэрсибит киһибитинэн Кононова Лидия Федоровнаны ааттыахха соп. Кини 25 сыл устата начальнай кылаас учууталынан, 15 сыл олохтоох библиотека үлэтин иилээн-саҕалаан үтүө суобастаахтык үлэлээбитэ.

Кэргэнинээн Еремей Тимофеевичтыын сэттэ оҕону, элбэх сиэни иитэн, үөрэхтээх оҥорбут баай уопуттаах дьиэ кэргэн буолалларын билэбит, кинилэринэн киэн туттабыт.
Оҕону үөрэтии-иитии курдук үрдүк эппиэттээхтикдууһаларын биэрэн үлэлээбит дьиҥ педагогтар этилэр.

Лидия Федоровна тыыл уонна педагогическай үлэ бэтэрээнэ, “Ийэҕэ Албан аат “ орден III степенин кавалера, Аҕа дойду Улуу сэриитин кэмигэр эҥкилэ суох үлэтин иһин мэтээлинэн наҕараадаламмыта.
Кирпииччэ оһоҕунан оттуллар эргэ кулууп биир кэҥэс хоһугар Лидия Федоровна улэлиир библиотеката баара.Үлэлиир хоһо сөрүүн буолара. Кыһынын халыҥнык эрэ таҥныбыт киһи үлэлиир усулуобуйата этэ. Библиотека иһигэр киирдэххэ, ис киирбэхтик дьаһанан, киһи сүрэ-кута тохтуур оформлениелаах буолара, ааҕааччы олорон эрэн үлэлииригэр аналлаах остуоллардааҕа, кинигэ уурар долбуурдарыгар тобус толору сурунааллар, кинигэлэр сааһыланан тураллара. Кинигэ, сурунаал уларса, эбэтэр атын да наадалаах дьоннору Лидия Федоровна үөрэ-көтө көрсөрө, кинилэр сакаастарын толорорго кыһаллара. Дьону бэйэтигэр тардар дьоҕурдааҕа. Саас-сааһынан уу сахалыы сыыйан кэпсиирин, киһи эрэ истиэх курдуга. Сурунаал, хаһыат сонуннарын ким хайа иннинэ ааҕан билэн олорор буолара.Ааҕааччы ахсаана элбииригэр үлэлэһэрэ. Сорох ардыгар, элбэх буолан мустар тугэҥҥэ, күө-дьаа сэһэн-сэппэн элбээччи, дьээбэлэһэн күлууну тоҕо тардар тугэннэр эмиэ баар буолаллара. Лидия Федоровнаҕа кэпсэтэ киирбит киһи, библиотекаттан чааһа суох тахсыбат этэ…

Оскуолаҕа ор сыл кыра кылаастары үөрэппит учуутал буоларын быһыытынан, Лидия Федоровна оскуола учууталларыгар чугас этэ. Бириэмэтэ суохпутун өйдуурэ, кылаас чааһыгар, кылаас таһынааҕы үлэбитигэр туттуллар матырыйааллары булан биэрэн көмөтө элбэх этэ. Эрдэттэн сакаастыырбыт, сорох ардыгар дьиэтин библиотекатыттан аҕалан уларсара.биэрэрэ
Кулууп ыытар культурнай-массовай улэтигэр көмөтө элбэх. Бырааһынньыктааҕы сценарийга аналлаах туттуллар хоһоонноу, киирии тылларын суруйалларыгар сөптөөх уус-ураннык хоһуллубут цитаталары, сценкалары, көрүдьүөстээх кэпсээннэри кулууп үлэһиттэригэр булан көмөлөһөр этэ. Кулууп үлэһиттэрин кытта биир дьиэҕэ үлэлиир буолан мэлдьи алтыһаллара, ханнык баҕарар тиэмэҕэ тэҥҥэ быһаарсара, сүбэ биэрэрэ.

Лидия Федоровна миигин иккис кылааска үөрэппит учууталым, кэлин коллегам уонна наставнигым буолбута. Хас көрүстэҕин аайы үлэм-хамнаһым туһунан сураһара, бэйэтэ да билбэтинэн оҕону иитии-үөрэтии боппуруоһугар сүбэлиирэ.

Библиотекаҕа үлэлиир кэмигэр нэһилиэк историятын хомуйуунан дьарыктаммыта. Араас хаартыскалары, ахтыылары хомуйан, сороҕор бэйэтэ салгыы суруйан альбомҥа тиспитэ. Онтун сааһылаан, чөкөтөн баран, нэһилиэк музейыгар туттарбыта. Кини оҥорбут альбома нэһилиэк историятын салгыы ирдиир-көрдүүр үлэҕэ биир сүрүн тирэҕирэр докумуооннарынан буолбута. Хас эмэ дьыл дьаныһан үөрэтэн, хасыһан бэйэтин ууһун төрүччүтүн оҥорбута. Ол докумуонун эмиэ нэһилиэк музейын фондатыгар биир сонун экспонат быһыытынан киллэрбитэ.

Лидия Федоровна үлэтигэр эппиэтинэстээхтик сыһыаннаһөара.Кини дьиэтин түбүгүттэн босхолонон, хаһан аһаан, сынньанан үлэтигэр сылдьарын испэр сөҕөрүм. Библиотекатын уонна дьиэтин үлэтин таһынан общественнай үлэтэ бөҕө, ааҕан ситиллибэт. Хас нэһилиэк муннаҕа, төрөҕппүт уопсай мунньаҕа, түөлбэнэн үлэ арааһа о.д.а. Үлэ биир кэм оргуйа турар.

Нэһилиэк дьонун-сэргэтин ааҕар культуураҕа үөрэппит, ааҕар интэриэстэрин тарпыт сатабыллаах уһуйааччыбыт буолбута. Киһини харыстыыр, көмүскүүр, араҥаччылыырайылгылааҕа, оҕолуу уйаҕас дууһалааҕа,үтүмэн үгүс үтүөҕэ-кэрэҕэ уөуйбут үөрэнээччилэрдээх, аймах-билэ дьоннордоох, хаһан да бүппэт-оспот үлэлээх киһи этэ — Лидия Федоровна.